Zuzendaria: Celine Song
Urtea: 2023
Herrialdea: AEB
Urtero dago kritikarien zein ikus-entzuleen arreta eta miresmena bereganatzen duen ekoizpen ‘indie‘ arrakastatsu bat, ezeren erakusgarri ez bada ere, sariketa-denboraldiari begira indarra hartzen duena; sorpresa ematera deitua dagoena. Aurten ere hala izaten ari da, nola ez. Laudorioen zurrunbiloan harrapatuta, denon ahotan dago jatorri hego korearra duen Celine Song zinema zuzendari eta dramaturgo kanadarraren PAST LIVES. Baina, zergatik harritzen edo erakartzen gaituzte gisa honetako film txikiek? Beharbada, espektakularizazioa lehenesten duten ekoizpenen menpe bizi garen heinean arnasa hartzeko beharra sentitzen dugulako; estimuluen bonbardaketa etengabeak eta gehiegikeria estetiko-narratiboek akitu egiten gaituzte, emozioen galera eragiteraino.
Zinema eta bizitza elkarren osagarri direla aldarrikatzen duten sortzaileek argi dute istorioek ez dutela errealitatean fundamenturik aurkitu beharrik, beronen interpretazioa ikus-entzunezko lengoaiarekin estalitako fartsa bat dela baizik. Horregatik, besaulkian eroso gaudelarik, segituan konturatuko gara proiektoreak erakusten digun unibertsotik aldentzen gaituen begiradatik ari garela kontakizunak jasotzen. Baina zinema-egile sena duten artisau gutxi batzuek badakite fikzioaren berezko izaera tranpatia saihesten, eta lortzen dute pantaila/harresia hautsi eta zuzenean gure bihotzetara zuzentzea, zinema eta bizitza parekide bihurtzea. Songek, adibidez, nahikoa izan du bere opera primako protagonisten arteko besarkada bat gure begiak negar-makoez bustitzeko.
Ez-maitasun baten istorioarekin egin du debuta, bere bizipen propioetan oinarritutakoa. Hiru alditan girotuta -flashback erara kontatuta-, denboran zehar luzatuko da PAST LIVES, baina maitasun gaiak erdigunean dituzten pelikuletan sarri erakusten diren harreman toxiko eta mingarriak ekidinez, haurrak zirenean elkarrenganako sentimendu afektibo sendoak zituzten Na Young/Nora eta Hae Sung izango dira pertsonaia nagusiak. Lehena, familiarekin Kanadara toki-aldatu ostean, AEBetan finkatuko da; bigarrenak Seulen bizitzen jarraituko du. Elkarren berri izateko nahia piztuko zaie banandu eta zenbait urtetara, eta New Yorken hitzartuko dira. Hala, bi kultura, giro eta bizimodu aurrez aurre jarriko ditu Songek, pertsonaien identitateak ere birdefinituz.
Erromantizismo merkearen tentazioan ez da eroriko PAST LIVES, aldiz, iraganeko oroitzapenekin jolasean, lehenengo maitasunek gorde dezaketen sentimendu nostalgikoei buruzko hausnarketa zintzoak proposatuko ditu zinemagileak: maitatzeak eta maitatua izateak dakarren korapiloa, maitasunak berak zoriarekin duen lotura, haurtzaroko amodioak berreskuratzeko ametsak, agurrek gugan uzten diguten tristura zein bakardade sentsazioa… Bikote protagonista telematikoki elkartuko da, aipatu bezala aurrez aurre ere egin baino lehen, hala, filmak topaketon artean pasatuko diren urte isilak ukatuko dizkigu, bakoitzak hartuko dituen bideak ezkutatuz. Behin atzera bueltarik gabeko despedida iragarriko zaigunean, distiratsu azalduko zaizkigu begiak, eta konturatuko gara Na Young/Nora eta Hae Sung (agian betirako) bananduko dituen ozeanoa bezain erraldoia dela beren barrenetan sentituko duten hutsunea. Nork ez du azken besarkada batek eragindako bihotzerre nostalgikoa negar-malkoekin salatu?
