Sara Hernandez Askasibar kideari erreleboa hartuta, ekainetik aurrera Ixone Santamaria gasteiztarra izango da Zinea atariko kritikari berria. Iratxe Fresneda Delgado euskal zinemagile, gidoilari eta unibertsitateko irakasleak, Jara Ayucar Zineuskadi elkartearen ordezkariak, eta Donostiako Kresala Zineklubeko lantaldeak osatutako epaimahaiak Maider Oleagaren Muga deitzen da pausoa (2019) filmari buruz idatzitako testua saritu du.
Maiatzaren 1ean itxi genuen VI. Kritika Lehiaketara lanak aurkezteko epea. Salbuespen egoera bizi badugu ere, hamasei lan jaso ditugu orotara. Ederra izan da horiek guztiak irakurtzea, zinez. Mila esker guztiei.
Orain dela urte batzuk, Oskar Alegria zinemagileak artzain batzuei lagundu zien bakoitzaren azken artzain gauean. Mendiko txabola zaharretan, artzainak ohatzeetan lo zeudela, Oskarrek hantxe zirauen aulkian eserita, iluntasun ixilean itxaroten. Itxaron eta itxaron, presarik gabe egon zen, eta gauerdian galdera bat egin zion bakotzairi, itun zaharreko Yavehk edo ametsetan ahots batekgaldetu balie bezala. Igaro dira ordutik urte batzuk. Iruñan gaude orain, beste gela ilun batean,
Isiltasuna aipatzen du protagonistetako batek, eromena eta ondoeza inguratzen dituen isiltasunaz ari da. Isiltasun hori kalean entzun daiteke, familietan eta psikiatrikoetan ere bai. Isiltasun hori betetzen du Zauria(k)ek, ondoeza psikosozialei buruzko elkarrizketa eta hausnarketa sustatzeko helburuarekin. Sei ataletan banatuta dagoen dokumentala gidatzen dute bederatzi emakumek*, ondoeza psikosoziala eta genero bizipenak abiapuntutzat izanik, haien errealitateak partekatzen dituzte zintzoki. Maier Irigoien Ulaiarrek, Isabel Sáez Pérezek eta Iker
Iraganera itzulita Azaroaren hasieran estreinatu zuen Lur Olaizolak Xulia (Espainia, 2019) Zinebin. Zuzendariaren lehen laburmetraia da, zeinak desintoxikazio zentro batean egondako emakume baten erretratua egiten duen, iraganetako aztarnetan zehar. Hiru Damatxok ekoitzitako lanak bere ibilbidea egin du Gijongo Zine Festibalean eta azkenengoz, Kresala zineklubean. Martxoaren 3an ikusi ahal izango dugu Iruñeko Punto de Vista jaialdian, beste euskal lan batzuekin batera. Hitz errepikakorren bukleak irekitzen du
Barearen ostean dator ekaitza Hertzainak taldearen kanta bezala, pelikula hau aitormen bat da, desengainuen, memoria porotsuaren eta minen aitormen bat, alegia. Off ahotsa erabiltzen du Fernando Bernués zuzendariak (Kutsidazu bidea Ixabel, 2006) hau adierazteko. Bernardo Atxaga idazle gipuzkoarraren eleberria egokitzen du oraingoan, 2003an argitaratua eta Obaba fikziozko herrian kokatua, Atxagaren munduan barne. Purutasuna adierazten duen herri horretan, David Imaz euskaldunaren gaztaroa azaltzen zaigu, hainbat flashback-en
Iraganean kateatuta bizi diren bi anaien harremana, edo harreman eza azaleratzen du Almandozek bere lehen fikziozko luzean. SIPO PHANTASMAn (2016) ikuslearen intuizioak eta esperimentazioak leku gehiago bazuten ere, zuzendariarengan berezkoak diren sinbolismoa eta irudi poetikoek, hitzekin esaten ez dena iradokitzen dute. Kontrasteak etengabeak dira film guztian zehar: gune industrial eta Oria ibaiaren, grisa eta kolorea, gelditasuna eta mugimendua, tradizioa eta modernitatea. Isiltasunak hauspotutako konfrontazioa da
“Emakumea dago hemen, etxe honetan dago”. Hitza, gorputza eta etxea; euskara, emakumea eta historia. Horiexek ditugu Maider Oleagaren filmaren ardatzak, Elbira Zipitriaren figura eta memoriaren inguruan egituratzen dena. Euskararen, berdintasunaren eta aberriaren defendatzaile sutsua izan zen Elbira Zipitria. Ikastolen sortzaileetako bat izateaz gain, hainbat metodo pedagogiko berritzaile ekarri zituen euskararen irakaskuntzara. Egoera ilunenetan ere tinko mantendu zen horietako bat dugu, frankismo garaian, Donostiar alde-zaharreko bere
“Lurralde hotzak”: zinemagile baten ibilbide geodesikoa Pantaila beltza; irudia pixkanaka irekiz doa, handituz; itsasoa ikusten dugu; mugitzen ari gara; hasia da bidaia. Hori da filmearen proposamena: bidaia. Lurralde hotzak 2016an Irrintziaren oihartzunak pelikularekin abiatutako La trilogía del registro-ren bigarren atala da. Bere irudi eta memoriaren bitartez hegoaldetik iparralderako igarotze nomada honetan bidean aurkitutako paisaia, leku eta istorioez jositako ikusentzunezko egunkari moduan aurkeztutako road-movie bat proposatzen
La Trinchera Infinita: Beldurrari ikara Donostiako 67. Zinemaldiko Sail Ofizialean estreinatuta, La Trinchera Infinita Moriartitarren azken lana da (Handia, Loreak, Lucio…). 1936ko faszisten altxamenduan oinarrituta; Arregik, Garañok eta Goenagak Espainiako diktaduran zehar Higinio Blanco ezkertiarraren lur azpiko istorioa kontatzen dute. Espainiako historiaren urte ilun hauetan, beste aukerarik ez izanda, bere burua familiaren etxe azpian gotortzera derrigortua ikusten duen “topo”etako bat da Higinio, Francoren gobernuak ez
